-
1 йорт кирәк-яраклары
= йорт әйберләре скарб, пожи́тки; у́тварь -
2 сугыш кирәк-яраклары
воен. боеприпа́сы мн. -
3 кирәк-ярак
1. сущ.; собир.1) принадле́жности, необходи́мые ве́щи (для какого-л. дела, пользования, ремесла и т. п.)юл кирәк-яраклары — доро́жные принадле́жности
йорт кирәк-яраклары — необходи́мые ве́щи (предме́ты) дома́шнего обихо́да; дома́шняя у́тварь
язу кирәк-яраклары — пи́сьменные принадле́жности
2) воен. снаряже́ние, амуни́ция2. прил.; разг.сугыш кирәк-яраклары — вое́нное снаряже́ние
ну́жный, необходи́мыйкирәк-ярак йомышлар — ну́жные поруче́ния
кирәк-ярак әйберләр — необходи́мые ве́щи
-
4 йорт әйберләре
-
5 хуҗалык
сущ.; в разн. знач.хозя́йство, эконо́мика || хозя́йственный; хозя́йственно-, хоз- разг.авыл хуҗалыгы — се́льское хозя́йство
аерым хуҗалык — единоли́чное хозя́йство
балыкчылык хуҗалыгы — ры́бное хозя́йство
завод хуҗалыгы — заводско́е хозя́йство
йорт хуҗалыгы — дома́шнее хозя́йство
планлы хуҗалык — пла́новое хозя́йство
социалистик хуҗалык — социалисти́ческое хозя́йство
ярдәмче шәхси хуҗалык — ли́чное подсо́бное хозя́йство
хуҗалык мәшәкатьләре — хло́поты по хозя́йству
хуҗалык кирәк-яраклары — хозя́йственный инвента́рь, предме́ты дома́шнего обихо́да
хуҗалык кирәк-яраклары булдыру — обзавести́сь хозя́йством
илнең хуҗалык тормышы — хозя́йственная жизнь страны́
хуҗалык товарлары кибете — магази́н хозя́йственных това́ров
хуҗалык юлы белән — хозя́йственным спо́собом
хуҗалык аппараты — хозаппара́т
хуҗалык договоры — хоздогово́р
- хуҗалык елырайонның хуҗалык-икътисад хәле — хозя́йственно-экономи́ческое состоя́ние райо́на
- хуҗалык исәбе
- хуҗалык итү
- хуҗалык сөрү -
6 йорт
сущ.1) (жилище, жильё) дом, зда́ние || дома́шний || домо́выйагач йорт — деревя́нный дом
кирпеч йорт — кирпи́чный дом
ата йорты — о́тчий дом
биш катлы йорт — пятиэта́жное зда́ние
йорт салу (күтәрү) — стро́ить дом
йорт торгызу — отстра́ивать дом
йорт хуҗалыгы — дома́шнее хозя́йство
йорт җиһазлары — дома́шняя у́тварь
йорт капкасы — домо́вые воро́та
йорт үрмәкүче — домо́вый пау́к
йорт тычканы — домо́вая мышь
2) как первый компонент русских сложн. сл. домо-йорт биләү — домовладе́ние
йорт салу — домострои́тельство
йорт төзү эше — домострое́ние
йортта үстерелгән — доморо́щенный (конь, виноград)
3) (домашний очаг, хозяйство) дом, семья́бөтен йорт аякка басты — весь дом подня́лся на́ ноги
яхшы хуҗа йорттан түгел, ә йортка ташый — (погов.) хоро́ший хозя́ин не из до́ма, а в дом несёт
хуҗасыз йортта бәрәкәт юк — (посл.) без хозя́ина и дом-сирота́
ызба күрке - хатын, йорт күрке - ир — (посл.) краса́ избы́ - жена́, краса́ до́ма (хозя́йства) - муж
йортызга иминлек бирсен! — мир ва́шему до́му
4) постро́йка, строе́ниезавод йортлары — заводски́е постро́йки (строе́ния)
5) двор, уса́дьбаавылда өч йөз йорт — в дере́вне три́ста дворо́в (уса́деб)
крестьян йорты — крестья́нская уса́дьба
6) (какое-л. учреждение) домбалалар йорты — де́тский дом
мәдәният йорты — Дом культу́ры
Матбугат йорты — Дом печа́ти
сәүдә йорты — торго́вый дом
ял йорты — дом о́тдыха
7) заведе́ние; храмуку йорты — уче́бное заведе́ние
дәвалау йортлары — лече́бные учрежде́ния
фән йорты — храм нау́ки
8) уст. (династия, род, поколение) домРомановлар йорты — дом Рома́новых
9) поэт. страна́, крайБолгар йорты — страна́ Бу́лгар
дошманнарны җиңеп, туган йортка кайтты батырлар — победи́в врага́, в родны́е края́ возврати́лись богатыри́
•- йорт башы
- йорт хуҗасы
- йорт башыннан
- йорт биләүче
- йорт иясе
- йорт карау
- йорт кирәк-яраклары
- йорт әйберләре
- йорт кенәгәсе
- йорт котлау
- йорт кошлары
- йорт куяны
- йорт салучы
- йорт урыны
- йорт хайваннары
- йорт хезмәтчесе
- йорт хезмәтчеләре
- йорт эте
- йорт эшләре
- йорт эшләре китабы
- йорт ябалагы
- йортка ияләштерү
- йортка кергән кияү
- йорттан йортка••йорт итү (көтү) — см. көн итү
йорт тоту — вести́ хозя́йство, хозя́йничать, хозя́йствовать
йортка йокмау — отби́ться от до́ма
йортка керү — стать примако́м
йортка кермәк җан бирмәк — (посл.) примако́м стать - что ду́шу отда́ть
- йорт тумасыйортка кертү — брать/взять в примаки́
-
7 йөкләнү
страд.-возвр. от йөкләү1) нагружа́ться, быть навью́ченным2) возвр. нагружа́ться/нагрузи́ться || поруча́тьсяюл кирәк-яраклары белән йөкләнү — нагрузи́ться доро́жной кла́дью
сиңа бригадирлык эше йөкләнә — тебе́ поруча́ется до́лжность бригади́ра
-
8 сугыш
сущ.1) война́ || вое́нный, вои́нственныйикенче бөтендөнья сугышы — втора́я мирова́я война́
гражданнар сугышы — гражда́нская война́
Бөек Ватан сугышы — Вели́кая Оте́чественная война́
сугыш хәле — вое́нное положе́ние
сугыш техникасы — вое́нная те́хника
сугыш вакыты — вое́нное вре́мя
сугыш башлату — начина́ть/нача́ть войну́, развя́зывать/развяза́ть войну́; зате́ять войну́
сугыш планнары — пла́ны войны́, вои́нственные пла́ны
2) сраже́ние, би́тва, бойштык сугышы — штыково́й бой
сугыш кыры — по́ле би́твы
сугышлар бара — иду́т бои́
сугышта җиңеп чыгу — вы́играть сраже́ние
разведка сугышы — разве́дка бо́ем
әтәч сугышы — петуши́ный бой
3) дра́ка, схва́ткасугыш чыкты — завяза́лась дра́ка
•- сугыш башлаучы
- сугыш кирәк-яраклары
- сугышка сәләтле
- сугышка сәләтлелек
- сугыш чукмары••сугыш алласы — бог войны́; артилле́рия
сугыш төтене иснәү — поню́хать по́роху
сугыш уты кабызучы — поджига́тель войны́
сугыш чукмарлары — собир. вое́нщина
-
9 фотография
сущ.; в разн. знач.фотогра́фия || фотографи́ческийтөсле фотогра́фияләр — цветны́е фотогра́фии
фотогра́фиядә эшләү — рабо́тать в фотогра́фии
фотогра́фия ысулы — путём фотогра́фии
фотогра́фия рәсеме — фотографи́ческий сни́мок
фотогра́фия кирәк-яраклары — фотографи́ческие принадле́жности
-
10 язу-сызу
сущ.; собир.писа́ть и черти́ть ||а) письмо́, писа́ние, писани́на уст.б) пи́сьменный; гра́мотный- язу-сызу эшләрен алып баручыязу-сызу кирәк-яраклары — пи́сьменные принадле́жности
- язу-сызу әйберләре
См. также в других словарях:
дирбия — иск. 1. Йорт җир һәм хуҗалык җиһазлары, көнкүреш кирәк яраклары, эш яраклары һ. б. ш. 2. Аш су әзерләү өчен кирәк булган азык төлек, тәмләткечләр, маллар өчен кирәк булган азык һ. б … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җиһаз — 1. Йорт кирәк ярагы, өй эчендәге һәртөрле савыт саба, мебель һ. б. 2. Берәр эш өчен кирәк булган әйберләр (машина, прибор һ. б.) , кораллар, эш кирәк яраклары. Уку укыту процессында файдаланыла торган күрсәтмә әсбап, прибор дәрес өчен җиһазлар… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җиһазландыру — (ҖИҺАЗЛАНУ) – Мебель, йорт кирәк яраклары белән тәэмин итү; кирәкле мебель кую. кирәкле әйберләр (машиналар) белән тәэмин итү тур … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җиһазлау — (ҖИҺАЗЛАНУ) – Мебель, йорт кирәк яраклары белән тәэмин итү; кирәкле мебель кую. кирәкле әйберләр (машиналар) белән тәэмин итү тур … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җиткелекле — Һәрнәрсәсе дә булган, тормыш кирәк яраклары җитәрлек, мул, бай. рәв. Һәрнәрсәсе дә җиткән хәлдә, бай тормыш белән тату, җитеш яшиләр 2. ҖИТКЕЛЕКЛЕ, ҖИТӘРЛЕК – Кирәк әйберләрнең барысы да булу тур. Тулы комплектлы булу тур. төймәләр җитеш түгел 3 … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
йорт-җиһаз — Гаилә тормышы өчен кирәкле милек, йорт кирәк яраклары … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
такелаж — 1. Зур көймәләрнең барлык кирәк яраклары, җиһазы 2. Күчерелмәле корылмаларны кору сүтү эшендә кирәкле җайланмалар … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
хуҗалык — 1. Теге яки бу иҗтимагый төзелешнең җитештерү чаралары һәм җитештерү мөнәсәбәтләре җыелмасы, җитештерү ысулы товарлыклы х. 2. Җитештерү өчен хезмәт итә торган, экономиканы тәшкил итә торган барлык нәрсә. с. Җитештерү эшләренә бәйле х. торышы 3.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
амуниция — иск. Хәрби хезмәткәрнең кием һәм коралларыннан башка кирәк яраклары … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
аэропорт — Транспорт самолетларының даими очышын тәэмин итү өчен барлык кирәк яраклары булган һәм һава юллары трассасында урнашкан аэродром … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
бакырчы — и. 1. Бакырдан һәм җиздән көнкүреш кирәк яраклары ясаучы һәм шундый әйберләрне төзәтүче һөнәрче 2. Бакыр чыгару яки эретү һәм бакыр эшкәртү белән шөгыльләнүче белгеч яки эшче … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге